Welkom

Hoe zorg je ervoor dat leerlingen met kenmerken van begaafdheid niet alleen gezien worden, maar ook echt tot bloei komen? De sleutel ligt in iets wat vaak wordt onderschat: de kracht van een sterke leerkracht-leerlingrelatie. Hoe kunnen deze relaties de motivatie en het zelfvertrouwen vergroten?

Nienke van Dieren 

13 jaar, technasium 2

Je kamer hangt vol kleding en tekeningen…

‘Ja, ik ben kledingontwerper – geïnspireerd door mijn moeder. Deze zomer was ik voor het eerst op de Comic Con in Utrecht. De meeste bezoekers komen verkleed als hun favoriete personage (cosplay) en besteden veel aandacht aan hu...

Als je kind hoogbegaafd blijkt te zijn, wil je meer weten over dat onderwerp, dus ga je op zoek naar informatie. Sommige ouders schaffen boeken aan, andere zoeken de antwoorden op hun vragen op websites en in blogs. Kristel van Eijk, vertrouwd met de wereld van beeld en geluid, ging op zoek naar een podcast. Die was...

Een oud-studiegenoot nodigde me uit voor een zeiltochtje over de Friese meren. Het was al best fris, maar dik ingepakt op het dek hadden we toch een mooi gesprek. Behalve over weer en wind ging het natuurlijk ook over de hoogbegaafde kinderen in ons werk. 

Hij vertelde: ‘We hadden een meisje, Nynke. Ja, wij zien...

On point

Werkplaats Point heeft in samenwerking met Onderwijs Maak Je Samen (OMJS) een nieuw product ontwikkeld. Veel verrijkingsmaterialen zijn gericht op visueel-ruimtelijk inzicht en plannen en organiseren, maar hoe stimuleer je kinderen die een talent voor taal hebben? Onbeschrijflijk – to the point biedt hieri...

Tussen 2019 en 2024 heeft het ministerie subsidie beschikbaar gesteld met als doel een passender onderwijs- en ondersteuningsaanbod voor (hoog)begaafde leerlingen in te richten. Wat is er met dat geld gebeurd? En is het doel van de subsidie bereikt? Onderzoeksbureau Oberon monitorde de afgelopen vijf jaar de inzet v...

Binnen een seminar van de RITHA-opleiding gingen we in gesprek met onze studenten naar aanleiding van de vraag: Hoe cultuursensitief ben jij in je werk? Als leidraad binnen dit gesprek maakten we onder andere gebruik van een checklist voor het integreren van diverse inhouden. [1] Deze checklist is gericht op onderwi...

Wetenschappers schrijven steeds vaker projecten uit waarbij ze een beroep doen op burgers. Deze vorm van wetenschap heet citizen science. Hierbij werken burgers samen met wetenschappers om gegevens te verzamelen en te analyseren, en zelfs om nieuwe onderzoeksrichtingen te verkennen. Deze vorm van wetenschap is ook g...

In het artikel van Ben Daeter over citizen science-projecten op pagina 22-23 van Talent kun je lezen dat er steeds vaker een beroep gedaan wordt op burgers bij het doen van onderzoek. Voordat je mee gaat helpen bij een onderzoek, is het goed om te weten wat onderzoek doen inhoudt. In deze les ga jij je eigen onderzo...

Mijn kind heeft haast

Auteur Esther Grit-Tegelaar traint en coacht professionals in de kinderopvang in hoe ze om moeten gaan met jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong. Op basis van haar ervaringen als professional en als moeder van drie hoogbegaafde kinderen schreef zij het boek Mijn kind heeft haast. Grit...

‘Inclusief onderwijs is onderwijs waarbij alle kinderen en jongeren naar een school dichtbij huis kunnen. Een school waar iedereen meetelt, meedoet en gelijkwaardig is en waar samen geleerd wordt.’ [1] Dat is een mooi streven van de Rijksoverheid en het zou geweldig zijn als dat lukt. Toch rijzen bij deze missie vra...

Het signaleren van kenmerken van begaafdheid bij anderstalige kinderen is niet zo makkelijk. Bijvoorbeeld omdat het lastig is een grote woordenschat bij jonge kinderen te herkennen. Martijn Nouwens ontwikkelde een training om docenten te helpen. Belangrijk is dat leerkrachten zich verdiepen in de culturele achtergro...

De hoogbegaafdheid van Sima Daoud, directeur van stichting iQ+ en afgestudeerd in Midden-Oostenstudies, werd onvoldoende herkend op de basisschool. Het feit dat haar ouders uit Marokko kwamen, speelde daar zeker een rol in. Talent sprak met haar, benieuwd naar haar kijk op de culturele sensitiviteit in ons onderwijs...

Vooroordelen en verwachtingen

In 2020 is er een fijn boek geschreven over gelijke kansen door Van den Bergh, Denessen, Volman (red.). In Werk maken van gelijke kansen wordt wetenschappelijk inzicht met twintig artikelen praktisch vertaald. Het boek geeft daarmee handvatten om ongelijkheid te begrijpen en geeft inzi...

Ieder kind is uniek en de manier waarop kinderen hun leeromgeving ervaren, kan sterk variëren. In dezelfde leeromgeving kan het ene kind opbloeien en goed presteren, terwijl een ander kind zich verveelt of tegen uitdagingen aanloopt. Deze verschillen kunnen voortkomen uit individuele factoren, zoals hoogbegaafdheid ...

Niet iedereen heeft van het PERMA-model gehoord, terwijl het van betekenis kan zijn voor het welzijn en geluk van kinderen. Het is een theoretisch model dat zich richt op vijf met elkaar samenhangende essentiële elementen die bijdragen aan het welzijn van individuen. Wat houdt dit model in en wat kan het in de prakt...

Sommige leerlingen racen door de lesstof van de basisschool. Op tienjarige leeftijd qua schoolvaardigheden klaar voor de middelbare, maar nog zo speels als wat. Een tussenjaar kan dan uitkomst bieden om met meer zelfvertrouwen de overstap naar het vo te maken. Ook in ‘t Gooi is nu zo’n voorziening: Fermate. Eugenie ...

Raj van den Brink 

10 jaar, vwo 2/sinds kort thuiszittend

Jij bent 10 en je zit in vwo 2?

‘Dat klopt, al ben ik kort geleden thuis beland, ik ga niet meer naar school. Dat is een ingewikkeld verhaal, maar ik heb er geen bezwaar tegen om het te vertellen.

Eigenlijk vond ik het op de basisschool vanaf het begin...

Negatieve en onjuiste stereotypen over hoogbegaafdheid kunnen de manier waarop leerkrachten handelen en naar hoogbegaafde leerlingen kijken beïnvloeden. Dit kan een directe impact hebben op de onderwijskansen van deze leerlingen. Waar komen deze misvattingen over begaafdheid vandaan en welke oplossing is er? 

Een mooi artikel over wetenschap en persoonlijke visie heeft Talent deze keer, vind ik.

Ontwarren van wetenschap en persoonlijke visie zal altijd een valkuil blijven van wetenschappen die niet alleen maar over kale cijfers en objectiveerbare metingen door apparaten gaan. Zo schreef ik jaren geleden mee aan metingen...

Nieuw magazine

Voor mensen die geen genoeg kunnen krijgen van begaafdheid is er een nieuw magazine op de markt gebracht: Hoogbegaafd & zo. Het negentig pagina tellende blad is samengesteld door Laetitia van de Ven en Nathalie Mandemaker. Beiden zijn ouder en delen de zoektocht naar passend onderwijs voor hun kind. ...

Veel ouders en leerkrachten vragen zich af hoe kinderen zich straks in hun wereld gaan gedragen: een morele kwestie. Moet hierbij een onderscheid gemaakt worden tussen kinderen met kenmerken van begaafdheid en andere kinderen? Ja, dit onderscheid is noodzakelijk, omdat begaafde kinderen diep kunnen nadenken over mor...

Afgelopen zomer was Binnenstebuiten 2 van Disney een regelrechte filmhit. Waarom? Omdat deze film een mooi inkijkje geeft in de werking van de emoties in de hersenen van een puber. De eerste film was bij mij thuis al een hit, waarin de basisemoties de hoofdrol spelen: plezier, verdriet, afkeer, angst en woede. Voor ...

Zeist, 20 september 2024 – Meer dan de helft van de hoogbegaafde kinderen in Nederland wordt niet herkend door hun leerkracht. Dit terwijl er een signaleringsplicht bestaat en vroegtijdige signalering essentieel is om passend onderwijs te kunnen bieden aan deze leerlingen. Dit blijkt uit het onderzoek ‘(On)gezien’ v...

Wit kan niet zonder zwart en zwart kan niet zonder wit. Zonder wit kun je zwart niet onderscheiden en andersom. Deze twee elementen zijn samen één. Het ene is wat de ander niet is. Dat is waar de Japanse Notan-kunst op gebaseerd is. Dit ga je deze les ontdekken.

In het praktisch veld lijken professionals een haat-liefdeverhouding te hebben met het label hoogbegaafdheid. Enerzijds lijken maar weinig mensen actief te pleiten voor hokjesdenken. Anderzijds worden labelgeoriënteerde termen als ‘de hoogbegaafden’ regelmatig gebruikt, waarmee (onbedoeld) toch een hok wordt geïmpli...

CBO Talent Development is een expertisecentrum in Nijmegen. Binnen onze praktijk houden wij ons op verschillende manieren bezig met talentontwikkeling van kinderen, jongeren en volwassenen. Een van onze werkzaamheden is het doen van uitgebreid psychologisch onderzoek. Dit onderzoek is niet gericht op het toekennen v...

In 2018 verscheen het boek Diagnosedrift, een journalistiek onderzoek naar de labelcultuur en het effect daarvan op kinderen, uitgevoerd en geschreven door Sanne Bloemink.

De mythe van het gemiddelde

Tijdens mijn studie voor orthopedagogiek heeft De mythe van het gemiddelde mij het meest aan het denken gezet. Dit is geen wollig boek over theorieën en modellen, maar het laat je kritisch nadenken zonder zweverig te zijn. Het is makkelijk leesbaar en brengt aan de hand van begrijpelijke...

Binnen mijn behandelpraktijk kom ik regelmatig kinderen en jongeren met kenmerken van (hoog)begaafdheid in combinatie met gedragsproblemen. Mijn eindproduct voor de RITHA-opleiding was daarom gericht op deze doelgroep. Juist omdat dit type gedragsproblemen vaak enkel in het licht van onvoldoende tegemoetkomen aan be...

Een van de zijnskenmerken van meer- en hoogbegaafde kinderen (MHB) is volgens Tessa Kieboom de neiging tot perfectionisme. [1] Waar komt dit vandaan? En hoe kun je kinderen begeleiden die een ongezonde vorm van perfectionisme ontwikkeld hebben? 

Een van de uitdagingen in het onderwijs als het gaat over leren of veranderen is het motiveren van collega’s om iets te doen, oftewel ‘draagvlak creëren’. Daar wilde ik meer over weten. Wat wordt er eigenlijk bedoeld met het woord draagvlak? Het woordenboek bood weinig soelaas:

draag·vlak (het; o; meervoud: draa...

In ons onderwijsstelsel ligt het accent niet alleen op leren, maar ook op verbeteren. Leerlingen die op specifieke onderdelen matig scoren moeten zich op die punten verbeteren, ook al hebben ze er geen aanleg voor en geen affiniteit mee. Volgens Els Pronk kunnen we beter het accent leggen op de activiteiten waarvan ...

Gelijke kansen en aandacht 

Recent hebben Van Vijfeijken, Van den Bergh en Bakx (2024) verkennend onderzoek gedaan naar differentiatie en de bijkomende uitdagingen in het onderwijs, ook voor begaafde leerlingen. Er lijkt een spanningsveld te zijn tussen de aandacht en middelen verdelen over het ideaal om gelijke ka...

Na een bachelor werktuigbouwkunde aan de TU Delft doet Ward Brouwers (24) daar nu de master Science Education and Communication. Toen hij in groep 7 zat, bleek hij naast dyslectisch ook hoogbegaafd te zijn. In diezelfde periode ontwikkelde zijn interesse voor informatietechnologie (IT) en het maken van video’s zich....

Na de zomer is er op veel plekken sprake van een nieuwe start, een fris begin. Aan iets beginnen gaat vaak gepaard met verwachtingen: uitgesproken, onuitgesproken, hoge of lage verwachtingen, enzovoort. Verwachtingen bepalen in zekere mate je gedrag en handelen.

In onderwijsliteratuur is al veel geschreven over ...