Welkom

Ruim anderhalf duizend Nederlandse kinderen zitten op een Leonardoschool. Bevrijd van reguliere onderwijsbelemmeringen zouden zij er op hun eigen tempo aan hun eigen interesses werken. Maar zijn de Leonardoscholen wel zo utopisch?

Zo vlak voor de verkiezingen onderzocht Talent of verkiezingsprogramma’s aandacht besteden aan hoogbegaafde leerlingen. De woordvoerders onderwijs van de Tweede Kamerfracties lichten hun standpunten en plannen verder toe.

Deze keer gaan we in Vooruit goochelen met getallen. Hoeveel verschillende pincodes zijn er eigenlijk mogelijk? Maar we beginnen met gewoon papier. Daar kun je een hoop leuke dingen mee doen. Wist je dat je er zelfs een krukje van kunt maken om op te zitten?

Een plusklas heeft veel te bieden en doet veel leerlingen goed. Maar voor sommigen is het niet genoeg. De vereniging voor christelijk onderwijs in Harderwijk startte daarom twee Leonardoklassen, voor full-time plusonderwijs. ‘Leerlingen met zo’n hoog IQ kun je niet meer vragen aan het reguliere programma mee te doen.’

Derde in de serie Uitblinkers senior is een muzikant van internationale allure: Herman Krebbers (1923). Samen met Theo Olof was Krebbers decennialang Nederlands grootste violist. Tot een ongeluk een nieuwe wending aan zijn leven gaf. ‘Ik heb er geen moment verdriet van gehad.’

We beschrijven een spel dat zijn sporen al dik en dwars verdiend heeft: Mancala – waarschijnlijk ontstaan rond 1500 voor Christus – dat over de hele wereld gespeeld wordt en vele varianten en namen kent (zie voor de aardigheid Wikipedia). Mancala, verrassend eenvoudig, oneindig uitdagend in mogelijkheden om er steed...

Snot, alcohol, Donald Duck en zout. Het kwam allemaal voorbij tijdens een excursie van leerlingen van de Burgemeester Amersfoordtschool uit Badhoevedorp naar het Nederlands Kanker Instituut - Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis.

Gastcolumn door Jan Hendrickx.

Vriendschap – een gps op mars.

Bekijk hier de inhoudsopgave van deze editie.

De Vlaamse pedagoog Peter is een autoriteit op het gebied van autisme. Onlangs verscheen zijn nieuwste boek ‘Contextblindheid’. ‘Ik zie inderdaad een grote overlap tussen hoogbegaafdheid en autisme in reacties.’

Met de Day a Week School is er na het Leonardo-onderwijs en de plusklas weer een nieuw initiatief om hoogbegaafde kinderen extra uit te dagen. Talent was bij de opening en sprak met betrokkenen over het verschil in aanpak. ‘Van school af moeten is niet altijd positief.’

Judoka Anton Geesink (1934) blonk jarenlang uit als sportman. Hij begon als veertienjarige met judo, werd op zijn zeventiende Nederlands kampioen, en reeg daarna ruim vijftien jaar lang de ene titel aan de andere, inclusief Europese titels, won wereldkampioenschappen en een blinkend gouden Olympische medaille. Geesi...

Mindmappen, het op een overzichtelijke manier in kaart brengen van informatie of ideeën, is ontwikkeld door Tony Buzan, een Engelse psycholoog. Inmiddels is mindmappen ook tot het onderwijs doorgedrongen. Het blijkt een zeer bruikbare methode om leerlingen beter te leren studeren.* ‘Hmm, een gekleurd spinnenweb met ...

Hoe interessant is een glazen flesje? En hoe interessant is een glazen flesje als je er een week naar kijkt? Vooruit leert je deze keer observeren als een beroemde schilder. ‘Een onderwerp wordt juist boeiend door de manier waarop je er naar kijkt.’

De Montessorischool in Watergraafsmeer te Amsterdam heeft veel slimme leerlingen die snel kunnen werken. En zich ook kunnen vervelen, zoals oud-leerlingen lieten weten. Met extra rekenwerk en een heus laboratorium wil de school meer uitdaging bieden.

Wessel Broekhuis is 17 jaar, 5 vwo-leerling, fanatiek liefhebber van Metalmuziek, schrijver van songteksten en zanger in Metalband Crush. Hij heeft het syndroom van Asperger en schreef het autobiografische boek Alleen met mijn wereld; hoe ik leerde leven met autisme, dat hij opdroeg aan ‘alle autisten en andere mens...

Wetenschappers denken vaak vanuit hun eigen kaders en specialismen. Scholieren zijn onbevangen, denken veel vrijer en koesteren nog volop idealen. Zet ze bij elkaar met een opdracht – een plan voor duurzame oplossing in een ontwikkelingsland – en zie hoe de mooiste ideeën ontstaan.

Puberende medeleerlingen, een kakofonie aan geluiden in de pauze, de complexe, ongeschreven wetten van de sociale omgang... voor jongeren met autisme is de middelbare school vaak een verwarrende omgeving. Hoe bied je begaafde jongeren met autisme de mogelijkheid hun talenten optimaal te ontwikkelen? Talent reisde vo...

Onderwijsvormen voor hoogbegaafden springen als paddenstoelen uit de grond. In sommige gevallen is het aangeboden onderwijs onvoldoende. Moeder van een hoogbegaafde zoon (10) Nannette van Kempen pleit voor thuisonderwijs. ‘Onze zoon heeft altijd thuis meer geleerd en onderzocht dan op school.’

IJskastmoeder. Leven met een Aspergerkind.

Boekenplank van Jelle & Jurre Groenendijk.

Bekijk hier de inhoudsopgave van deze editie.

In combinatie met dyslexie duikt steeds vaker de term ‘beelddenken’ op. Wat is beelddenken precies? En hoe ga je er mee om? Marion van de Coolwijk van Instituut Kind in Beeld: ‘Alle hoogbegaafden zijn beelddenkers.’

Vijfde uitblinker senior is H.J.A. Hofland (1927); veelgelauwerd schrijver en essayist, maar bovenal journalist. Een zondagskind en geluksvogel vindt Hofland zichzelf. ‘Ik ben een groot kind. Daar valt niets aan te doen, het is te laat om daar iets aan te prutsen.’

YouTube, video games, films in 3D, een fotocamera op ieder mobieltje... we leven in een beeldcultuur. Een ideale ontwikkelomgeving voor beelddenkers, zou je denken. Toch lopen leerlingen die vooral visueelruimtelijk informatie verwerken regelmatig vast in het onderwijs.

Het begrip beelddenken bestaat al bijna tachtig jaar, maar omdat een wetenschappelijke onderbouwing van het fenomeen ontbreekt, kijken sceptici kritisch naar het fenomeen. ‘Klinkklare nonsens’ en ‘veredelde astrologie’ zeggen zij erover. Aanhangers van het beelddenken daarentegen, zijn heilig overtuigd van hun inzic...

De Brabantse school ‘De Wittering.nl’ kan zich een onderwijsvernieuwer noemen. Niets gaat klassikaal, kinderen plannen zelf, kiezen zelf en nemen initiatief. De school stuurt en biedt structuur. Ook hoogbegaafden gedijen daar goed bij. ‘Hier volgt elk kind zijn eigen ontwikkeling.’

Passief, volgzaam, ongeïnteresseerd? Onzin! Steeds meer jongeren stropen de mouwen op. Ze hebben een droom of een idee, willen hún wereld of dé wereld een stukje beter maken en ... ze doen het ook. Hun doelen en verhalen staan centraal tijdens de eerste editie van TEDxYouth.

Tot nu toe hebben we het niet beschreven omdat Blokus zo kwetsbaar is in een school: veel kleine onderdeeltjes, en als je er een kwijt bent, is het spel niet meer compleet. Toch willen we het u niet onthouden. Blokus heeft veel prijzen gekregen, onder meer ook van Mensa Select. Inmiddels zijn er verschillende varian...

Hoe anders ziet het leven er uit als je hoogbegaafd bent én beelddenker? Bas (11) en Ayrton (8), geholpen door hun moeders, schetsen een plaatje op basis van hun eigen ervaringen. ‘Als op een school een klasgenootje onderuit gaat in de gang, kan hij daar de hele dag door van slag zijn. Dat beeld van het vallende kin...

Thuisonderwijs in Nederland en Vlaanderen.

Boekenplank van Laura Heijblom.